Wat de cognitieve belastingtheorie ons leert over ontwerpen van leermiddelen

Paul Kirschner heeft in een blog de Cognitive Load Theory (CLT) besproken aan de hand van een schema zoals uitgewerkt door Frederick Reif in zijn boek Applying Cognitive Science to Education. Aan de hand van dit schema wordt duidelijk welke variabelen een rol spelen in het in balans houden van de belasting en de belastbaarheid van het werkgeheugen. Kirschner stelt daarbij nadrukkelijk dat het er niet om gaat om de belasting van het werkgeheugen zo laag mogelijk te houden. Maar integendeel om te kijken hoe de beschikbare bronnen (resources) zo groot mogelijk gemaakt kunnen worden, gegeven bepaalde taakeisen.

Er zijn interne bronnen (aanwezige kennis) en externe bronnen (hulpmiddelen). Interne bronnen kun je vergroten met lange-termijn geheugenstrategieën als retrieval practice (formatief toetsen), spaced practice (gespreid oefenen) en interleaved practice (gevarieerd oefenen). Als je externe hulpmiddelen zoals een rekenmachine of stappenplan gebruikt, let dan op dat een omgeving die afleidt het positieve effect van hulpmiddelen weer teniet kan doen.

Variabelen

Het schema van Reif geeft een goed inzicht in de variabelen die een rol spelen bij de belasting van het werkgeheugen. Door te manipuleren met variabelen zie je wat de effecten zijn op de cognitieve load:

Bron: Cognitieve Belasting theorie eenvoudig uitgelegd.

Bij het ontwikkelen van leermiddelen is het van belang na te gaan hoe de variabelen kunnen zorgen voor afname van de cognitieve belasting, bijvoorbeeld door:

  • taken in deeltaken op te splitsen;
  • gebruik te maken van genoemde lange-termijn geheugenstrategieën;
  • gebruik te maken van hulpmiddelen;
  • afleiding te voorkomen (vermijden van onnodige illustraties etc).

Meer informatie

Het artikel van Paul Kirschner valt te lezen op de site van Onderzoek & Onderwijs.