We lazen de eerste resultaten van de ICT-monitor van de PO-Raad en Kennisnet. Wat opvalt is dat steeds meer leraren zelf het heft in handen willen nemen en minder afhankelijk van de traditionele methode willen zijn.
In opdracht van de PO-raad en Kennisnet voert KBA Nijmegen momenteel een onderzoek uit naar ICT-gebruik door en ICT–bekwaamheid van leraren in het primair onderwijs. Het onderzoek loopt nog tot eind van 2020, maar op basis van de ruim 2.000 ingevulde online enquêtes tot eind 2019 is een eerste rapportage verschenen.
Die resultaten bevatten enkele interessante conclusies over de rol van verschillende soorten leermiddelen. Zo valt op dat leraren verwachten dat ze de komende jaren minder vaak gebruik zullen maken van de lesmethode. Ze verwachten dat ze vaker dan nu gebruik zullen maken van het digitale materiaal dat de lesmethode voorschrijft, maar ook dat ze vaker gebruik zullen gaan maken van (gratis) digitaal leermateriaal. Ze denken ook dat ze dit materiaal zelf zullen aanpassen zodat het beter aansluit bij hun onderwijs.
Vaardigheid
Overigens blijkt uit de Monitor niet dat leraren er geheel van overtuigd zijn dat ze de vaardigheid bezitten om de beste leermiddelen te kiezen en eruit te halen wat er in zit. Op items als “ik weet hoe ik ICT moet inzetten om te differentiëren”, “ik kan ICT op een effectieve manier integreren in mijn lessen”, “ik weet hoe ik geschikte digitale leermiddelen kan kiezen/selecteren”, “ik kan didactische keuzes van leermiddelen uitleggen aan collega’s”, en “ik vind het makkelijk om te variëren met (digitale) lesmaterialen”, wordt steevast met een 3 gescoord op een 5-puntsschaal. Dat is dus precies op de helft.
Op de vraag of leraren wel eens digitaal leermateriaal ontwikkelen, antwoordt het overgrote deel (driekwart) negatief. Hun vaardigheid om zelf digitaal materiaal te ontwikkelen schatten ze eveneens laag in (1.88 op een vijfpuntsschaal). De helft van de leraren die zelf (nog) geen digitaal materiaal ontwikkelt, wil dat overigens wél leren.
Aan het roer
Het beeld dat uit deze conclusies naar voren komt is dat van een beweging waarbij leraren in toenemende mate zelf aan het roer van het curriculum willen staan. Minder afhankelijkheid van de traditionele methodes, meer gebruik van (open) digitaal leermateriaal, en vaker zelf aan de slag met het ontwikkelen van digitaal leermateriaal. Het is een beweging die in het VO eveneens waarneembaar is en de opkomst van leerdoeldenken verklaart.
Er zal de komende jaren intensief moeten worden ingezet op het begeleiden en scholen van leraren om de hierboven aangegeven verwachtingen ook waar te kunnen maken. We zijn benieuwd naar het eindrapport van deze ICT-Monitor. Scholen kunnen nog tot eind 2020 deelnemen.