Dat is de titel van de thesis van Marieke de Gooijer. Marieke heeft een onderzoek uitgevoerd in opdracht van het CLU over de vormgeving van leermiddelen. Daarbij lag de nadruk op het belang van de integratie van tekst en beeld.
Dit zijn haar belangrijkste conclusies:
Een drukke lay-out belemmert het leerproces
Leermiddelenmakers leggen vaak veel nadruk op een zo aantrekkelijk mogelijke lay-out. Maar is dit wel terecht? In wetenschappelijke literatuur is namelijk te lezen dat een lay-out met veel afbeeldingen het leerproces zelfs kan belemmeren! Maar hoe moet het dan wel? Marieke de Gooijer heeft een quasi-experiment opgezet waarin ze onderzocht in hoeverre de integratie van tekst en beeld in de lay-out bijdraagt aan een beter begrip van de tekst.
Volledige integratie van tekst en beeld leiden tot beter begrip van de leerstof
Uit het onderzoek van Marieke blijkt dat leerlingen alleen een beter begrip van de leerstof hebben als tekst en beeld volledig geïntegreerd zijn. Van volledig geïntegreerde leerstof is sprake als
- er een kleine afstand is tussen tekst en beeld;
- lange teksten zijn opgedeeld in segmenten en zijn genummerd;
- de afbeeldingen zijn voorzien van bijschriften;
- in de verwijzingen kleurcodering is toegepast (iedere verwijzing in de tekst is bijvoorbeeld blauw gekleurd net als de kleur boven de afbeelding).
Geïntegreerde lay-out leidt tot betere integratie van tekst en beeld
Vervolgens is in het onderzoek met behulp van een hardop-kijk methode (eyetracking) onderzocht op welke manier het bestuderen van verschillende lay-outs het verwerkingsproces van leerlingen beïnvloedt. Hieruit bleek dat leerlingen die de geïntegreerde lay-out bestudeerden, vaker tekst en beeld integreren en langer de afbeeldingen bekijken dan de leerlingen met de gescheiden lay-out.
Wat betekent dit voor het maken van leermateriaal?
De eerste tip is dat je als maker van leermateriaal je niet moet laten verleiden om maar zoveel mogelijk aantrekkelijke afbeeldingen te gebruiken. Deze leiden af. Eén afbeelding die een motiverende representatie vormt van het onderwerp is genoeg. Daarna gaat het erom die afbeeldingen te gebruiken die het begrip ondersteunen. Plaats deze zodanig dat ze direct bij de bijbehorende tekst gezien worden. Verwijs, liefst met kleur, in de tekst naar de afbeelding. Nummer zo nodig in welke volgorde de tekst gelezen moet worden.