Leermiddelen moeten van uitstekende kwaliteit zijn, zodat ze effectieve leerprocessen oproepen en begeleiden. Het is hierbij belangrijk de juiste mix te maken van leerstof, didactische insteek en grafische vormgeving. Hoe deze mix eruit ziet proberen we te achterhalen met inzichten uit wetenschappelijk onderzoek. We hebben die kennis verwerkt tot een praktijkinstrument waarmee we de leerzaamheid van leermiddelen kunnen bekijken: het MeetInstrument LeermiddelenKwaliteit (MILK). Dit instrument toetsen we voortdurend aan recente onderzoeken en inzichten en aan onze praktijkervaringen. Zo werken we aan een betekenisvolle relatie tussen theorie en praktijk.

Kwaliteitstoets

De MILK is een instrument waarmee de kwaliteit van leermiddelen in kaart gebracht kan worden, variërend van gehele methodes tot digitale programma’s. De MILK bestaat uit de driedeling leerstof, didactiek en presentatie. We beoordelen leermiddelen aan de hand van deze driedeling die nog weer verder opgedeeld kan worden:

Leerstof

  1. Leerstof selecteren
  2. Leerstof ordenen
  3. De mix van modaliteiten

Didactiek

  1. Didactische strategieën
  2. Didactische werkvormen
  3. Reguleren van leerprocessen

Presentatie

  1. Begrijpelijke teksten
  2. Functionele beelden
  3. Lay-out

Onderbouwd met onderzoek

De indeling van de MILK is tot stand gekomen na een analyse van meer dan 40 bestaande instrumenten in binnen- en buitenland. Daarna hebben validaties plaatsgevonden van de items aan resultaten van onderzoek en aan wetenschappelijke inzichten. Er vinden voortdurend aanpassingen plaats op grond van nieuwe resultaten en inzichten. Zo ontstaat een betrouwbaar geheel aan eisen waaraan een leerzaam leermiddel moet voldoen. In die zin kan de MILK ook gebruikt worden tijdens workshops en trainingen, en bij de ontwikkeling of aanpassing van leermiddelen.

De inhoudelijke onderbouwing van de MILK hebben we uitgebreid uitgewerkt:

Arno Reints en Hendrianne Wilkens (2012). Wat bepaalt de kwaliteit van digitaal leermateriaal? 4W Weten wat werkt en waarom 1 (1), pp. 28-59.

Voorbeeldwerk

De MILK gebruiken we bij screenings van lesmateriaal en ook bij het ontwikkelen en verbeteren van lesmateriaal. Het is dus zowel een evaluatie-instrument als een ontwikkel-instrument. Momenteel wordt de MILK alleen binnen het CLU gebruikt bij het uitvoeren van projecten. We werken aan de mogelijkheid dat ook onze opdrachtgevers de MILK kunnen gaan toepassen.

MILK-light

We hebben ook een versie gemaakt die door leraren en ontwikkelaars kan worden toegepast. Die is gratis te downloaden bij de tools op onze website.